Przedmiotem opracowania są warunki techniczne wykonania i odbioru napraw konstrukcji z betonu przy użyciu wyrobów będących kompozytami z żywic syntetycznych.

Roboty naprawcze mogą obejmować: uzupełnienie ubytków betonu w zniszczonej otulinie (jeżeli nie nastąpiło odsłonięcie zbrojenia lub jego korozja), zahamowanie procesów korozji zbrojenia (jeżeli beton utracił właściwości ochronne w stosunku do stali, a pręty nie zostały uszkodzone w stopniu wymagającym uzupełnienia) oraz iniekcję i wypełnienie rys oraz pustek powstałych w konstrukcji.

Do wykonywania napraw wymienionych wyżej stosuje się: wyroby cementowe, obejmujące mieszanki betonowe i mieszanki z zapraw cementowych z mineralnymi dodatkami lub domieszkami modyfikującymi korzystnie ich właściwości, wyroby polimerowo-cementowe, stanowiące mieszanki zapraw cementowych z domieszkami lub dodatkami polimerów modyfikującymi korzystnie ich właściwości oraz żywice syntetyczne lub mieszanki z żywic syntetycznych z wypełniaczami mineralnymi i dodatkami modyfikującymi, takimi jak plastyfikatory, barwniki itp.

Opracowanie dotyczy grupy wyrobów ogólnie nazywanych kompozytami żywicznymi.

Naprawy elementów z betonu wykonywane z zastosowaniem kompozytów żywicznych obejmują: wypełnianie i uszczelnianie rys w betonie oraz wypełnianie ubytków w betonie mające na celu przywrócenie pierwotnego kształtu elementu oraz nośności elementu.

Niniejszy zeszyt jest przeznaczony dla projektantów, wykonawców oraz inspektorów nadzorujących roboty remontowe.

W pracy przedstawiono wymagania, jakie powinna spełniać dokumentacja zakładowej kontroli produkcji. Intencją Autorów jest pomóc producentom wyrobów budowlanych w stworzeniu systemu zakładowej kontroli produkcji w ich zakładach produkcyjnych przy zachowaniu odpowiednich wymagań wynikających z norm, ocen technicznych czy przepisów prawa.

Opisano wymagania, jakie producent musi spełnić w zakresie infrastruktury i kwalifikacji personelu. Wszystkie działania producenta powinny być prowadzone w taki sposób, aby był w stanie udokumentować i potwierdzić zgodność produkowanych wyrobów. Dokumentacja zakładowej kontroli produkcji powinna zagwarantować utrzymanie wymagań wobec wyrobów oraz ich stałości produkcji. Analiza gromadzonych zapisów dokumentujących proces produkcji oraz badań i oceny zgodności powinna także pozwalać na doskonalenie i umożliwiać zidentyfikowanie przyczyn potencjalnych niezgodności oraz słabych stron procesu produkcyjnego. Wdrożony i utrzymywany system zakładowej kontroli produkcji powinien być dostosowany do wielkości i struktury producenta oraz opisywać jego faktyczne działania. Struktura oraz zakresy uprawnień i obowiązków powinny być ustalone w taki sposób, aby pozwolić na podejmowanie kluczowych decyzji w zakresie dotyczącym stabilności procesów i jakości produkowanych wyrobów.

W monografii przedstawiono problematykę diagnostyki wytrzymałości betonu na ściskanie in situ, uwzględniając możliwości bezpośrednich badań próbek rdzeniowych oraz pośrednich metod badań nieniszczących. Poddano w niej krytycznej analizie i skorygowano nieuprawnione procedury badania i oceny wytrzymałości betonu w konstrukcji oraz przedstawiono oryginalne propozycje alternatywne. Uwzględniono dotychczas pomijane kwestie przedziałów ufności dopasowanych zależności korelacyjnych i określania niepewności rozszerzonej wyników badań.

Monografia składa się z czterech rozdziałów oraz suplementu. W rozdziale 1 zawarto zasady i sposoby badania oraz oceny wytrzymałości betonu na ściskanie w konstrukcji. Przedstawiono komentarze do związanych norm, wskazując na potrzeby ich korekt i uzupełnień. Rozdział 2 dotyczy diagnostyki wytrzymałości betonu w konstrukcji na podstawie bezpośredniego badania próbek rdzeniowych. W rozdziale 3 i 4 szczegółowo potraktowano kwestie określania zależności korelacyjnych pomiędzy wynikami badań metodami pośrednimi a wytrzymałością betonu na ściskanie w próbkach rdzeniowych oraz sprawdzania normowych kryteriów zgodności wytrzymałości betonu. W suplemencie przedstawiono wybrane metody statystyczne mające na celu ułatwienie Czytelnikowi zrozumienia proponowanych oryginalnych procedur diagnostycznych.

Publikacja adresowana jest do pracowników specjalistycznych laboratoriów badawczych w instytutach i na wyższych uczelniach, a także do wykonawców konstrukcji z betonu i rzeczoznawców – ekspertów budowlanych.

Monografia obejmuje dwa wątki: tworzenie i rozwój konstytutywnych związków reologii, a także kwantyfikację, czyli ilościowe ujmowanie zjawisk reologicznych (pełzania i relaksacji) w betonie oraz ich uwzględnianie w obliczeniach konstrukcji z betonu. W rozdziale 1 opisano skutki zjawisk reologicznych w naturze i w materiałach konstrukcyjnych. Podano sposoby modelowania związków konstytutywnych: przez aproksymację empirycznych krzywych pełzania, dobór odpowiedniego reologicznego mechanicznego modelu oraz na podstawie zasady superpozycji Boltzmanna – Volterry. W kolejnym rozdziale przedstawiono techniczne teorie pełzania, m.in. teorię opisaną prawem Bayley’a – Nortona. Są one odpowiednie do materiałów konstrukcyjnych (metale i kompozyty polimerowe), w których odkształcenie pełzania nieliniowo związane jest z naprężeniem. W rozdziale 3 pokazano tworzenie związków konstytutywnych na podstawie reologicznych modeli mechanicznych, reprezentujących liniowo lepkosprężysty materiał, a także ciał liniowo lepkosprężystych, opisywanie ich równaniami całkowymi lub operatorowo-różniczkowymi. W rozdziale 5 wykazano, jak definicje współczynnika pełzania (w tym przyjęte w EC2 i MC2010) pozwalają w związku konstytutywnym uwzględnić wiek betonu w chwili obciążenia (starzenie się) betonu i czas oddziaływania obciążenia oraz wpływ czynników innych poza naprężeniem. Rozdział 6 zawiera studium utworzenia uogólnionej teorii dziedziczenia. Uwzględnia ona nie tylko historię (pamięć) przebiegu zmian naprężenia lub odkształcenia w czasie (stąd nazwa dziedziczenia), lecz także wpływ starzenia się betonu oraz zmiany współczynnika sprężystości z wiekiem betonu. W rozdziale 7 opisano trzy związki konstytutywne klasycznych teorii pełzania betonu: dziedziczenia, sprężystego dziedziczenia oraz starzenia. W rozdziale ostatnim przedstawiono modyfikacje metod rozwiązywania równań całkowych pierwszej teorii dziedziczenia, przyjętych za podstawowe w EC2 i MC 2010. Zwrócono uwagę na ograniczone możliwości wykorzystywania proponowanej metody AAEM, a szczególnie zdefiniowanego w niej współczynnika starzenia o stałej wartości 0,8.

W poradniku podano podstawy teoretyczne, zasady i przykłady obliczania i wyrażania niepewności wyników badań wytrzymałościowych betonu oraz podobnie niejednorodnych materiałów budowlanych. Omówiono szczegółowo metodę szacowania niepewności średnich wyników badań wykonywanych na próbkach w warunkach laboratoryjnych oraz in situ metodami nieniszczącymi. Metoda ta, zgodna z ogólnymi zaleceniami podstawowych dokumentów odniesienia (wytyczne GUM, EA oraz ILAC), dostosowana jest do specyfiki badań materiałów budowlanych oraz uwzględnia doświadczenia z dotychczas stosowanej metody estymacji statystycznej wyników badań. Pozwala ona na obiektywną ocenę niepewności całkowitej (rozszerzonej) wyników badań, na podstawie odchylenia standardowego średniej oraz racjonalnego w badaniach wytrzymałościowych materiałów budowlanych poziomu ufności. Jako uzasadnione do wyznaczania niepewności średnich wyników badań tych materiałów rekomendowane są zróżnicowane poziomy ufności 0,75 lub 0,95, odpowiednio do różnych poziomów ufności wymaganych w normowych kryteriach zgodności wytrzymałości materiałów budowlanych.

Podziemna eksploatacja górnicza powoduje wstrząsy górnicze, a także deformacje powierzchni terenu, które w praktyce inżynierskiej opisuje się jako nieckę obniżeń. Jednym z istotnych wskaźników tej deformacji są odkształcenia poziome, które niejednokrotnie przyczyniają się do powstania uszkodzeń budynków murowanych na powierzchni. Dotychczas nie opracowano skutecznego i uniwersalnego narzędzia umożliwiającego ocenę ryzyka powstania uszkodzeń takich budynków.

Metody wykorzystujące inteligencję obliczeniową pozwalają na symulację skomplikowanych zjawisk w wielu dziedzinach nauki. Spośród dostępnych metod wybrano te, które dają sposobność na uzyskanie wyników ze wskazaniem prawdopodobieństwa wystąpienia zdarzenia. Takie prawdopodobieństwo można interpretować jako ocenę ryzyka zdarzenia, którym w niniejszej monografii jest powstawanie uszkodzeń budynków.

Opisano kryteria wyboru grupy 207 budynków wytypowanych do przeprowadzenia badań. Utworzona baza danych o budynkach oraz wpływach eksploatacji górniczej zawiera 26 zmiennych oraz 594 przypadki.

Przeprowadzono analizę danych z wykorzystaniem czterech metod inteligencji obliczeniowej. Najlepsze wyniki do zaproponowanych autorskich kryteriów oceny uzyskano dla modelu utworzonego z wykorzystaniem sieci Bayesa (BN). Zaprezentowano struktury działania różnych sieci BN oraz analizę wpływu zmiennych wejściowych na dokładność klasyfikacji uszkodzeń. Przeprowadzono symulację wykorzystania utworzonego modelu w trzech wariantach: prognozie powstania uszkodzeń w budynku, diagnozowaniu przyczyn uszkodzeń oraz przypadku dysponowania niepełną bazą danych.

W podsumowaniu przedstawiono informacje uzyskane za pomocą stworzonego modelu, podkreślono możliwość jego wykorzystania w ocenie ryzyka uszkodzeń budynków murowanych poddanych wpływom eksploatacji górniczej, a także zaproponowano kierunki dalszych badań.

Przedmiotem opracowania są warunki techniczne wykonania i odbioru przekryć dachowych i tarasowych, wykonywanych w odwróconym układzie warstw, tzn. z izolacją termiczną ułożoną na powierzchni izolacji wodochronnej. W opracowaniu nie podano szczegółowych wymagań dotyczących całości przekrycia, lecz jedynie wymagania dotyczące wyrobów izolacyjnych, czyli termo- i hydroizolacyjnych. Wymagania dotyczące pozostałych warstw przedstawiono jedynie sygnalnie.

Niniejszy zeszyt warunków technicznych obejmuje wymagania dotyczące: dokumentacji, warunków dopuszczenia do obrotu i stosowania materiałów hydroizolacyjnych i termoizolacyjnych, wykonywania izolacji wodochronnych i termicznych przekryć w układach odwróconych oraz kryteriów odbioru.

Roboty izolacyjne objęte niniejszym opracowaniem powinny być wykonywane przez profesjonalne, przeszkolone brygady robocze.

Podane zalecenia nie są obligatoryjne i mają stanowić pomoc dla projektantów, wykonawców robót hydroizolacyjnych oraz inspektorów nadzoru w procesie projektowania, wykonywania i odbioru robót. Przedstawione wymagania mogą być traktowane jako pomoc przy ocenie poszczególnych robót pod kątem ich poprawności technicznej.

W niniejszych warunkach technicznych podano wymagania projektowe i wykonawcze związane z zabezpieczeniem wodochronnym fragmentów konstrukcji budynków wykonanych z betonu o stopniu wodoszczelności W8, położonych w częściach podziemnych, ze szczególnym uwzględnieniem miejsc newralgicznych, do których można zaliczyć: przerwy w betonowaniu w obrębie płyty dennej i ścian wraz z uszczelnieniem styków ścian i płyty dennej, rozwiązania dylatacji konstrukcyjnych oraz uszczelnienia miejsc przebić instalacyjnych.

Pracę uzupełniono o zalecane wartości wymagań dla wyrobów przeznaczonych do stosowania do wyżej wymienionych uszczelnień oraz o wymagania formalne odnośnie do: dokumentacji technicznej, według której realizowane są ww. roboty oraz podstawowych zasad dopuszczenia do obrotu i stosowania wyrobów budowlanych.

Niniejszy komentarz dotyczy norm: PN-EN 13859-1:2010 Elastyczne wyroby wodochronne. Definicje i właściwości wyrobów podkładowych. Część 1: Wyroby podkładowe pod nieciągłe pokrycia dachowe, PN-EN 13859-2: 2010 Elastyczne wyroby wodochronne. Definicje i właściwości wyrobów podkładowych. Część 2: Wyroby podkładowe do ścian. W poradniku podano zakres stosowania wymienionych norm z uwzględnieniem objętych nimi wyrobów oraz zalecenia ITB w zakresie wymaganych wartości odnoszących się do właściwości tych wyrobów. Poradniki stanowi pomoc dla laboratoriów badawczych, projektantów, wykonawców robót hydroizolacyjnych oraz inspektorów nadzoru w procesie badania, projektowania, wykonywania i odbioru robót.

W niniejszych warunkach technicznych podano wymagania wykonawcze dotyczące różnych rozwiązań zabezpieczeń wodochronnych części podziemnych budynków realizowanych, zarówno w obiektach nowych, jak też remontowanych, z podziałem na grupy wyrobów hydroizolacyjnych, z uwzględnieniem: sposobu przygotowania podłoża, opisu zasad i wymagań w zakresie wykonania i odbioru warstw hydroizolacyjnych.

Pracę uzupełniono o wymagania formalne odnośnie do: dokumentacji technicznej, według której realizowane są roboty hydroizolacyjne, podstawowych zasad dopuszczenia do obrotu i stosowania wyrobów budowlanych.

Przedmiotem opracowania są warunki wykonania i odbioru zabezpieczeń wodochronnych tarasów, zarówno o tradycyjnym układzie warstw, tzn. z izolacją termiczną znajdującą się poniżej izolacji wodochronnej, jak i o odwróconym układzie warstw, tzn. z izolacją termiczną ułożoną na izolacji wodochronnej. Niniejszy zeszyt warunków technicznych obejmuje wymagania dotyczące: dokumentacji technicznej, warunków wprowadzania do obrotu i stosowania materiałów hydroizolacyjnych oraz wykonywania izolacji wodochronnych tarasów, a także kryteria odbioru.

Opracowanie nie zawiera innych wymagań dotyczących przekrycia tarasowego poza wodochronnymi oraz zasad wykonywania warstw hydroizolacyjnych na tarasach układanych bezpośrednio na podłożu gruntowym.

Roboty hydroizolacyjne objęte niniejszym opracowaniem powinny być wykonywane przez profesjonalne, przeszkolone brygady robocze. Wymagania i zalecenia podane w niniejszym zeszycie mają stanowić pomoc dla projektantów, wykonawców robót hydroizolacyjnych oraz inspektorów nadzoru przy ocenie poszczególnych robót pod kątem ich poprawności technicznej.

W niniejszych warunkach technicznych podano wymagania wykonawcze dotyczące różnych rozwiązań pokryć dachowych z podziałem na grupy wyrobów pokrywczych, z uwzględnieniem: sposobu przygotowania podłoża oraz opisu zasad i wymagań w zakresie wykonania i odbioru warstw pokrycia dachowego.

Pracę uzupełniono o wymagania formalne odnośnie do: dokumentacji technicznej, według której realizowane są roboty dekarskie oraz podstawowych zasad dopuszczania do obrotu i stosowania wyrobów budowlanych.

Poradnik stanowi pomoc dla projektantów, wykonawców robót dekarskich oraz inspektorów nadzoru w procesie projektowania, wykonywania i odbioru robót dekarskich. Podane w poradniku wartości mogą być traktowane jako pomoc przy ocenie poszczególnych robót pod kątem ich poprawności technicznej. Podane rozwiązania układów warstw przekrycia są przykładami możliwymi do wykorzystania w procesie projektowania, wykonywania i odbioru robót dekarskich.

Niniejszy poradnik dotyczy normy PN-EN 13967:2012 Elastyczne wyroby wodochronne. Wyroby z tworzyw sztucznych i kauczuku do izolacji przeciwwilgociowej łącznie z wyrobami z tworzyw sztucznych i kauczuku do izolacji przeciwwodnej części podziemnych. Definicje i właściwości. W pracy dokonano interpretacji sformułowań zawartych w ww. normie odnośnie do zakresu stosowania, wartości wymagań, metod badań i systemów oceny zgodności oraz podano: − zalecenia dotyczące wartości progowych właściwości użytkowych zasadniczych charakterystyk wyrobów zależnie od przewidywanego zakresu stosowania, − zasady dotyczące oceny zgodności wyrobów według wymagań rozporządzenia Parlamentu Europejskiego 305/2011 oraz wymagań przepisów krajowych, − podstawowe informacje dotyczące warunków stosowania wyrobów ujętych w normie.

Przedmiotem opracowania są warunki wykonania i odbioru zabezpieczeń wodochronnych pomieszczeń „mokrych”. Niniejszy zeszyt warunków technicznych obejmuje wymagania dotyczące: dokumentacji technicznej, warunków wprowadzania do obrotu i stosowania materiałów hydroizolacyjnych, układania warstw hydroizolacyjnych oraz kryteriów odbioru. Opracowanie nie zawiera wymagań dotyczących konstrukcji ściany lub stropu oraz wymagań dotyczących materiałów wykończeniowych.

Roboty hydroizolacyjne omówione w niniejszym opracowaniu powinny być wykonywane przez profesjonalne, przeszkolone brygady robocze. Wymagania i zalecenia podane w niniejszym zeszycie mają stanowić pomoc dla projektantów, wykonawców robót hydroizolacyjnych oraz inspektorów nadzoru przy ocenie poszczególnych robót pod kątem ich poprawności technicznej.

Niniejsze warunki techniczne dotyczą wykonywania i odbioru konstrukcji murowych, wznoszonych z różnych elementów murowych i różnych zapraw murarskich. Opracowanie zawiera wymagania dotyczące dokumentacji budowy, określania czynników środowiskowych wpływających na trwałość konstrukcji oraz jakości zastosowanych materiałów i wyrobów. Mury będące przedmiotem opracowania mogą być wykonywane z elementów murowych łączonych zaprawą murarską lub za pomocą kleju murarskiego (poliuretanowego).

W załącznikach zamieszczono, za PN-EN 1996-2, zasady: klasyfikacji warunków środowiskowych stosowania konstrukcji murowej oraz doboru elementów murowych, zapraw i wyrobów dodatkowych do murów.

Konstrukcje murowe budynków wznoszonych na terenach podlegających wpływom górniczym oraz przewidzianych do eksploatacji w specyficznych warunkach należy wykonywać z uwzględnieniem wymagań dodatkowych, wynikających z takiej lokalizacji, oraz procesów technologicznych w nich realizowanych.

Niniejsze warunki techniczne nie dotyczą konstrukcji murowych: w których elementy murowe łączone są za pomocą zapraw o specjalnym przeznaczeniu, wykonywanych z wielkowymiarowych prefabrykatów murowych, wykonywanych z elementów murowych układanych na sucho, bez użycia zaprawy murarskiej, sprężonych, sklepień (przekryć krzywiznowych) oraz wodno-kanalizacyjnych, zbiorników wodnych, pieców i kominów przemysłowych.

Przedmiotem opracowania są warunki techniczne wykonania i odbioru posadzek z wykładzin z polichlorku winylu i z wykładzin włókienniczych, wykonywanych na podkładach podłogowych na bazie cementu lub anhydrytowych, przeznaczonych do stosowania w budownictwie mieszkaniowym i użyteczności publicznej.

Warunki techniczne mogą stanowić dokumenty odniesienia do opracowywania: opisów dotyczących określenia rodzaju, zakresu i sposobu wykonywania poszczególnych rodzajów robót (wymaganych w projektach budowlanych), specyfikacji technicznych wykonania i odbioru robót, które wraz z dokumentacją budowy określają przedmiot zamówienia (wymaganych w zamówieniach publicznych) oraz specyfikacji technicznych wykonania i odbioru robót będących przedmiotem umowy.

Zakres opracowania obejmuje wymagania dotyczące właściwości materiałów, podłoży, metody układania wykładzin, a także odbioru robót wykładzinowych. Niniejsze warunki techniczne nie obejmują posadzek z wykładzin w pomieszczeniach specjalnych wykonywanych według projektu indywidualnego.

Opracowanie zawiera opis zasad określania metodą obliczeniową właściwości cieplnych połączeń konstrukcyjnych, w których są stosowane łączniki zbrojenia z izolacją cieplną. W przykładach przedstawiono podstawowy zakres obliczeń sprawdzających spełnienie wymagania związanego z ochroną przed powierzchniową kondensacją pary wodnej oraz niezbędnych do określenia strat ciepła przez przegrody zewnętrzne.

Przedmiotem poradnika jest przegląd dostępnych metod badań geotechnicznych służących do określania charakterystyk sztywności gruntów. Opisano tu głównie (choć nie wyłącznie) metody, które wykorzystują pomiar prędkości fal sejsmicznych jako podstawy do wyznaczania parametrów sprężystych gruntu, głównie modułu odkształcenia postaciowego G. W poradniku przedstawiono podstawowe informacje dotyczące geofizycznych metod polowych oraz laboratoryjnych. Opis metod zawiera m.in. sposób wykonywania badań oraz podstawy interpretacji danych pomiarowych. Wnioski praktyczne dotyczące poszczególnych metod podano również w formie komentarzy. Przedstawiono także przykładowe wyniki dla wybranych oznaczeń parametrów sztywności (moduł ścinania) dla różnych typów gruntów uzyskanych tymi metodami. Poradnik jest pierwszą tego typu publikacją w Polsce, przeznaczoną głównie dla wykonawców dokumentacji badań podłoża oraz projektantów i inwestorów, a także studentów i nauczycieli akademickich, jako pomoc w kształceniu z przedmiotów geotechnicznych.

Przedmiotem opracowania są warunki techniczne wykonania i odbioru robót budowlanych związanych z instalowaniem szlabanów z napędem elektromechanicznym i urządzeniami sterującymi. Szlabany takie zaliczane są do bram i jednocześnie do maszyn.

Niniejsze warunki techniczne obejmują: terminy i definicje, wymagania dotyczące dokumentacji technicznej niezbędnej do instalowania szlabanów, warunki doboru i instalowania szlabanów, warunki użytkowania, konserwacji i napraw, zagrożenia, jakie mogą wystąpić przy instalowaniu i użytkowaniu, kryteria odbioru robót instalacyjnych oraz wykaz przepisów krajowych, dyrektyw UE oraz Polskich Norm.

Szlabany z napędem elektromechanicznym przeznaczone są do stosowania jako dodatkowa ochrona obiektów przed bezpośrednim dostępem osób niepowołanych. Szlabany takie stosuje się jako zabezpieczenie wjazdów i wyjazdów samochodów z parkingów, garaży wielostanowiskowych, z terenów zakładów przemysłowych, z terenów handlowo-magazynowych oraz wszędzie tam, gdzie odbywa się kontrolowany ruch pojazdów.

Niniejsze warunki techniczne przeznaczone są dla projektantów, firm wykonawczo-montażowych, użytkowników oraz nadzoru budowlanego.